انسان در گذرگاه زمان هیچگاه خود را فارغ اندیشه کمال ندیده است. اندیشه انسان کامل نقطه تلاقی همه ادیان شرقی و غربی ، وحیانی و غیر وحیانی است. اما نظریه انسان کامل به عنوان یک نظریه انسان شناسانه مستقل، نظریه ای است که در جهان عرفان اسلامی رقم خورده است . عارفان مسلمان با تکیه بر پاره ای از آیات و روایات اسلامی، انسان کامل را خلاصه عالم هستی و آیینه تمام نمای اسماء و صفات الهی معرفی می کنند ؛ انسانی وارسته که بندهای اسارت را گسسته ، علت غایی خلقت و عامل ایجاد و بقای آن است